21 sep - Death by carrots

Natuurlijk is er niets mis met gezond eten. Maar bestaat er ook zoiets als ‘te gezond?'. Want is het nog ‘normaal' of ‘gezond' te noemen als je steeds meer etenswaren weglaat omdat ze ongezond zijn, totdat er bijv. bijna alleen maar groenten en noten overblijven?

Soms gebeurt het dat mensen doorslaan in het gezond willen eten. De Amerikaanse natuurarts Steven Bratman heeft in 1993 een boek uitgegeven waarin hij dit verschijnsel ‘orthorexia nervosa' noemt. Professionals zijn er nog niet over uit of orthorexia echt bestaat. Toch zijn er wel meerdere gevallen bekend van jongeren die gezondheidsproblemen krijgen door 'te' gezond eten.

Volgens Steven Bratman...

...is orthorexia nervosa een eetstoornis waarbij mensen op een extreme manier bezig zijn met gezond eten. De strenge regels over eten kunnen leiden tot een erg eenzijdig eetpatroon (dus tekorten aan voedingsstoffen) en tot ondergewicht; maar dat is meestal niet het grootste probleem. Veel ernstiger is dat mensen vaak steeds obsessiever omgaan met eten: bedenken wat je gaat eten, in welke hoeveelheden en/of in welke combinaties op welke tijdstippen en dat allemaal ook nog geregeld krijgen wordt een dagtaak. Een normaal sociaal leven is dan vaak niet meer mogelijk (want anderen willen niet eten volgens de in hun ogen veel te strenge regels) waardoor mensen met orthorexia steeds meer alleen komen te staan. Hun wereldje wordt steeds kleiner, waardoor ze nog meer gericht raken op het ‘gezonde' eten; en zo ontstaat een vicieuze cirkel.

Wanneer moet je je zorgen maken?

Mensen met orthorexia zullen zich niet zo snel zorgen maken over zichzelf, meestal is het eerder hun omgeving die aan de bel trekt. Belangrijke signalen dat iemand op een ongezonde manier bezig is met ‘gezond' eten (even los van de vraag of orthorexia nu echt bestaat of niet):

• als je meerdere uren per dag nadenkt over hoe je zo gezond mogelijk kunt eten.
• als je de keuze van wat je eet uitsluitend laat afhangen van de voedingswaarden (en het dus helemaal niet meer gaat om wat je lekker vindt).
• als je je erg schuldig voelt wanneer je een keer iets ‘ongezonds' hebt gegeten.
• als je zelfwaardering voor een groot deel afhangt van hoe goed het je lukt om gezond te eten.
• als het je niet lukt om bij gewone sociale gebeurtenissen mee te eten.
• als je je gewone dagelijkse activiteiten aanpast om maar zo gezond mogelijk te kunnen eten.

Orthorexia en de hulpverlening

Zoals hierboven al staat is het dus nog helemaal niet duidelijk of orthorexia bestaat en zo ja: wanneer je die diagnose precies kunt stellen. Op dit moment wordt de diagnose in de meeste hulpverleningsinstellingen daarom ook (nog?) niet gesteld. Op zich is dat geen ramp: het gaat er tenslotte niet om welke naam je problemen precies hebben... Het beste kun je hierover contact opnemen met je huisarts of met het jeugdriagg.

bron: proud2Bme